Je ziet iemand een fles cola uit de koelkast pakken en in je hersenen worden cellen actief, die ook actief zouden worden als je zelf een fles cola zou pakken. Klinkt raar, maar het is echt zo.

In de jaren ’80 en ’90 werd er onderzoek gedaan met aapjes om te kijken welke cellen in de hersenen actief worden bij bijvoorbeeld het oppakken van een banaan. Dit deden ze door per cel de activiteit te meten. De onderzoekers kwamen er toen per ongeluk achter dat wanneer een onderzoeker de banaan oppakte, de cel in de hersenen van het aapje óók actief werd!

na-apen

Zo begon het onderzoek naar wat men nu spiegelneuronen noemt. Veel onderzoek is er al gedaan met aapjes omdat ze daarbij de cel activiteit mogen meten. Dit gebeurt namelijk door een hele kleine elektrode in de schedel te implanteren, wat bij mensen niet mag worden gedaan. Er zijn met deze onderzoeken in veel gebieden spiegelneuronen gevonden. Er wordt gedacht dat de spiegelneuronen de aapjes helpen bij het imiteren en zo het leren van gedrag. En dat het helpt bij het begrijpen van het gedrag van andere apen.
Bij mensen werd er voornamelijk onderzoek gedaan met behulp van fMRI. Met deze techniek werden er hersengebieden gevonden die reageren alsof ze ook spiegelneuronen bezitten en zo leek er bewijs te zijn voor spiegelneuronen in mensenhersenen.

test op mensen

In april 2010 is er onderzoek gedaan met mensen die vanwege medische behandelingen een elektrode in hun hersenen kregen geïmplanteerd. Op deze manier konden de spiegelneuronen nog beter worden onderzocht en bleek er dat de spiegelneuronen in veel verschillende gebieden in de hersenen te zien zijn.

Dus wanneer je bijvoorbeeld iemand iets ziet pakken worden dezelfde cellen in jouw hersenen voor het oppakken actief. Maar het gekke is dat je deze handeling niet uitvoert, terwijl de activiteit in de hersenen er wel is! Nu denkt men dat dit komt door zogenaamde ‘anti-spiegelneuronen’. Deze cellen worden actief op het moment dat je iemand anders iets ziet doen en worden juist niet actief wanneer je zelf iets doet. Deze cellen voorkomen dus dat je alles nadoet wat je ziet gebeuren.

Tessa Dongelmans